Tiềm năng của các ứng dụng của công nghệ AI như ChatGPT được các nhà khoa học dự báo có thể đem đến giá trị kinh tế mới, với con số lên đến hàng nghìn tỷ USD. Sức mạnh của công nghệ này thậm chí còn được so sánh với sự bùng nổ internet hay sự kiện iPhone lần đầu ra mắt.

Trong giai đoạn mà các hãng công nghệ trên toàn cầu đang phải đối đầu với làn sóng sa thải nhân sự, cắt giảm chi phí cũng như cổ phiếu lao dốc, thì một cơn sốt đầu tư mới đang ồ ạt tập trung vào mảng “trí tuệ nhân tạo sản sinh” (generative AI) với ví dụ điển hình là OpenAI – ông lớn đứng đằng sau các công cụ AI đang lên xu hướng toàn cầu như Dall-E, ChatGPT.

Chỉ mới 5 tuần sau khi ra mắt ChatGPT – công cụ chatbot có khả năng cung cấp các câu trả lời rõ ràng và rành mạch đáng ngạc nhiên đã tạo nên một cơn sốt cho hàng triệu người dùng. Theo các nguồn tin của tờ New York Times, phòng thí nghiệm AI này đang trong quá trình đàm phán để đi đến thỏa thuận đầu tư có giá trị 29 tỷ USD – con số cao gấp đôi mức định giá trong năm 2021. Nếu thỏa thuận thành công, công ty này ước tính có thể huy động thêm đến 300 triệu USD khi có khả năng bán thêm cổ phần cho nhiều nhà đầu tư mới.

AI sản sinh – loại hình AI mới ra đời

Với sự ra đời của AI sản sinh đã cho thấy, dù có trải qua thời kỳ suy thoái công nghệ lớn nhất trong một thập kỷ qua, cỗ máy của thung lũng Silicon vẫn đang tiếp tục vận hành. Nhiều chuyên gia nhận định, với trí tuệ nhân tạo sản sinh này, đã từ rất lâu rồi thế giới mới lại cảm thấy hào hứng về một công nghệ mới nào đó đến như vậy. Công nghệ này có khả năng sản sinh cho người dùng văn bản, hình ảnh, âm thanh cũng như các phương tiện giải trí khác chỉ trong tích tắc – những điều mà thường cần phải có sự tham gia của các chuyên gia mới làm được.

Công nghệ AI sản sinh mới ra đời này hứa hẹn sẽ kiến tạo lại mọi thứ, cho dù là các kết quả tìm kiếm trực tuyến của Google, hay những ứng dụng chỉnh sửa hình ảnh phổ biến hiện nay như Photoshop hoặc các trợ lý ảo như Siri, Alexa. Mặt khác, công nghệ này có thể mang đến phương thức tương tác mới qua hầu hết các phần mềm. Điều này cho phép người dùng có thể chat với máy tính và các thiết bị khác, giống hệt như đang trò chuyện với con người thật chứ không phải một cỗ máy.

Ngoài OpenAI, hiện nay đã có rất nhiều công ty startup về AI sản sinh cũng được hưởng lợi từ làn sóng mới này. Điển hình như một startup về AI sản sinh mang tên Jasper thành lập từ 2021, đã huy động được 125 triệu USD vào tháng 10 năm 2022 với con số định giá là 1,5 tỷ USD. Một ví dụ khác là Stability AI, công ty về sản sinh hình ảnh với AI thành lập từ năm 2020. Công ty này cũng đã huy động được 101 triệu USD trong cùng thời điểm trên, với mức định giá là 1 tỷ USD. Ngoài ra còn nhiều công ty AI sản sinh với quy mô nhỏ hơn trên thế giới, như Character.AI, Replika hoặc You.com cũng đang được những nhà đầu tư chú ý.

Kỷ nguyên mới từ ChatGPT

Trên thực tế, nhiều năm trở lại đây, những nhà đầu tư, học giả và giới công nghệ đã bàn luận nhiều về AI cùng các ứng dụng của nó. Chỉ cho tới hiện tại, sau nhiều thập kỷ nghiên cứu, khả năng và sức mạnh của AI mới được thế giới chú ý đến thông qua khởi đầu bùng nổ ấn tượng của công cụ Dall-E và mới đây là ChatGPT – loạt sản phẩm AI sản sinh mới ra mắt từ OpenAI.

Mới đây, nhà đầu tư tại Sequoia Capital nhận định AI sản sinh có “tiềm năng tạo ra giá trị kinh tế lên đến hàng nghìn tỷ USD”. Theo nhà đầu tư Lonne Jaffe tại Insights Partners, giá trị kinh tế mà AI sản sinh mang lại chính là nguyên nhân để cộng đồng thế giới ấn tượng với công nghệ này giống như thời kỳ đầu của internet.

Trong lúc nhiều công ty startup đang lấn sân, Google, Meta và các ông lớn công nghệ khác lại tỏ ra khá ngần ngại cho việc ra mắt công nghệ AI sản sinh của mình bởi hệ thống của họ đang tạo ra các nội dung độc hại với người dùng, cụ thể như tin giả, ngôn ngữ thù địch hoặc những hình ảnh thiên vị, phân biệt chủng tộc. Ngược lại, OpenAI hay các startup khác gần như không hề lo lắng đến việc thương hiệu bị tổn hại. Bởi thế nên họ sẵn sàng triển khai ra mắt công chúng về các công nghệ mới.

Thời gian gần đây, những nhà nghiên cứu hàng đầu từ Google, OpenAI cũng như những phòng thí nghiệm AI lớn khác đã tự thành lập các startup thuộc lĩnh vực này. Sự quan tâm của công chúng đối với ChatGPT và Dall-E đã giúp thúc đẩy dòng vốn đầu tư mạo hiểm được rót vào các công ty mới này – dù cho đang trong giai đoạn đầy trầm lắng của ngành công nghệ cũng như kinh tế thế giới.

Được ví von như thời điểm iPhone và ứng dụng di động ra mắt

Tuy nhiên, nhiều người dùng lo ngại rằng sự cường điệu của công nghệ AI sản sinh đang vượt quá xa so với thực tế. Dù thú vị nhưng công nghệ này cũng đặt ra các câu hỏi về đạo đức khi nó có thể xâm phạm bản quyền trí tuệ và liệu các công ty có nên được cho phép sử dụng dữ liệu để huấn luyện các thuật toán của họ.

Một số khác cũng lo ngại rằng, cơn sốt AI này đang kéo theo việc ra đời của nhiều công ty không có năng lực AI nhưng tự quảng bá bản thân như các công ty AI.

Tuy vậy, các lo ngại này dường như không làm hạ nhiệt sự phấn khích của các nhà đầu tư, đặc biệt sau sự xuất hiện của Stability AI vào tháng 10 vừa qua. Startup này giúp gây quỹ cho một dự án phần mềm mã nguồn mở để xây dựng nên công nghệ sản sinh hình ảnh tương tự như Dall-E.

Khác biệt ở chỗ, trong khi OpenAI chỉ chia sẻ Dall-E cho một số nhỏ người dùng thử nghiệm, phần mềm mã nguồn mở của Stability AI – Stable Diffusion – có thể sử dụng bởi bất kỳ ai. Mọi người đang hào hứng sử dụng công cụ này để tạo ra các hình ảnh siêu thực cho mọi thức, từ một hiệp sĩ khóc trong mưa cho đến DisneyLand dưới ngòi bút của Van Gogh.

Điều này lại mang đến cơ hội cho một startup khác. Sharif Shameem, doanh nhân đã xây dựng một cơ sở dữ liệu có thể tìm kiếm cho các hình ảnh được Stable Diffusion tạo ra, có tên Lexica. Shameem cho biết, chỉ trong thời gian ngắn công cụ tìm kiếm của anh đã đạt 1 triệu người dùng và chỉ trong vài tuần, anh đã huy động được 5 triệu USD để tài trợ cho dự án này.

Shameem so sánh thời điểm này của AI sản sinh sự xuất hiện của iPhone và các ứng dụng di động: “Đây giống như một trong các cơ hội hiếm hoi đó”.

Ông Jaffe của Insight Partners cho biết, quỹ đầu tư của ông đang khuyến khích phần lớn các công ty trong danh mục của mình tích hợp công nghệ AI sản sinh vào dịch vụ của họ. Ông cho biết: “Thật khó để tìm được công ty nào đó không thể sử dụng nó theo một cách nào đó.”